Boşanmada kadına ait mallar nelerdir, hangileri paylaşıma tabi olup erkek eş hak iddia edebilir?
Bilindiği üzere Türk Hukukunda aksine bir mal rejimi sözleşmesi olmadıkça eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır ve evliliğin sonra ermesinde edinilmiş mallar üzerinde diğer eşin yarı oranda hak sahipliği gündeme gelir.
Ancak bazı mallar kişiseldir ve sadece o eşe aittir. Boşanma durumunda, kadına ait olan mallar, yani eşler arasında paylaşılmayan ve sadece kadına ait olan malvarlığının bir kısmı yasadan bir kısmi ise sözleşmeden kaynaklı biçimde şahsi mal sayılır.
Yasadan kaynaklı kişisel mallar şunlardır;
1-Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya; örneğin giysiler, şahsi bilgisayar, telefon, makyaj malzemeleri, parfümler, yatırım amaçlı olmayan takılar, özel kullanım eşyaları ve manevi değeri olan şahsi eşyalar gibi (“…eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşyalar …kişisel maldır…”; Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2024/2455 E 2024/10121 K).
2-Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan eşyalar; eşler arasındaki mal rejimi evlenme ile başlayacağından, evlilik öncesi edinilen mallar kişiseldir. Yani ne kadar değerli olursa olsun kadının evlenmeden önce sahip olduğu ev, arsa, araba, banka hesapları, ziynet eşyaları vb. malların tamamı kişisel maldır ve ileride boşanılması durumunda dahi kendisinde kalır. (“…mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan mal varlığı değerleri kişisel mal kabul edilir…”; Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2016/21432 E 2019/1437 K).
3-Miras malları; miras yoluyla intikal eden malvarlıkları kişisel vasıftadır. Bu açıdan anne-babasından, ailesinden veya üçüncü kişilerden miras kalan malvarlığı da boşanma halinde paylaşılmaz ve tamamen kadına ait olur. (“…sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri, manevi tazminat alacakları ve kişisel mallar yerine geçen değerler kişisel maldır…”; Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2023/8218 E 2024/3549 K).
4-Evlenmeden sonra herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri; örneğin kadına yapılan bağışlamalar ister taşınır ister taşınmaz olsun sadece bağışlanan eşe yani kadına aittir. (“…herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri kişisel mal kabul edilir. Aynı maddenin 4. bendine göre de, kişisel malların yerine geçen değerler de kişisel mal sayılır (ikame kuralı)…”; Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2016/13869 E 2018/10165 K).
5-Manevi tazminat alacakları; manevi tazminat kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan sayılmaktadır ve bu sebeple devredilemez. Dolayısıyla kadının uğradığı kişisel zararlar nedeniyle kazandığı manevi tazminatlar onun kişisel malı sayılır. (“…manevi tazminat alacakları ve kişisel mallar yerine geçen değerler kişisel maldır…”; Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2022/3289 E 2023/2547 K).
6-Kişisel mallar yerine geçen değerler; kişisel malların yerine geçen kaim değerler örneğin miras kalan evin satılıp başka bir ev alınması gibi durumlarda da bunlar kişisel mal sayılır. Ancak burada diğer eşin yapmış olduğu iyileştirme ve katkıdan kaynaklı değer artış payı isteyebileceği unutulmamalıdır.(“…Diğer yandan, TMK 220/4. bendi gereğince kişisel malların yerine geçen değerler ikame mal kuralı gereğince kişisel mal olup 07.12.2015 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davalıya 8818 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yapılacak 12 adet villanın davalının kişisel malı yerine geçen değer olduğu anlaşılmakla…”; Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2022/66 E 2022/5242 K).
Bunun haricinde eşlerin sözleşme ile belirleme yapmaları da mümkündür. TMK madde 221 gereği Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul edebilirler. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kişisel malların gelirlerinin edinilmiş mallara dahil olmayacağını da kararlaştırabilirler.
Bu haklar ve mallar, boşanma sürecinde kadının korunmasını amaçlayan hukuki düzenlemelerdir. Ancak her durum özelinde farklılıklar olabileceğinden, boşanma sürecinde konusunda uzman bir avukattan hukuki destek almak önemlidir.
*Yargıtay kararları için; https://karararama.yargitay.gov.tr/
Benzer Konular
Ziyaretçi Yorumları
