GENEL KOLLUK DİSİPLİN CEZALARI-2

Yazı serimizin ikinci bölümünde; uyarma, kınama ve aylıkta kesme dispilin cezalarını ve bunu gerektiren durumları ele almaktayız. Önceki yazımız için bknz; https://www.jethukuk.com/genel-kolluk-disiplin-cezalari-1/

Yazı İçeriği ve Başlıklar;

1)Uyarma Cezasını Gerektiren Haller

Uyarma cezası; personele görevinin icrasında veya hal ve hareketlerinde daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.

Yasa gereği uyarma cezasını gerektiren haller şunlardır;

• Silahını, araç ve gerecini, giyim ve kuşamını temiz tutmamak, çalıştığı yerin temizliğine özen göstermemek.
• Yetkili makamlarca belirlenmiş tasarruf tedbirlerine riayet etmemek veya kullanımına sunulan kamu kaynaklarının kullanılmasında gösterilmesi gereken makul seviyedeki özeni göstermemek.
• İzinsiz veya kurumunca kabul edilebilir özrü olmaksızın belirli zamanda yapılması gereken faaliyetlere geç kalmak.
• Özürsüz veya izinsiz olarak mesaiye geç gelmek veya erken ayrılmak ya da günlük mesai saatlerine riayet etmemek.
• Nezaket kurallarına aykırı tavır ve davranışlarda bulunmak.
• Emrin icrası veya sonuçları ile katılım sağlanan toplantılarla ilgili olarak görevlendirme yapan amire bilgi vermemek.
• Usulüne uygun olarak kendisine verilmiş olan bir emir üzerine; emrin uygun olmadığı, yanlış verildiği, yapılamayacağı ve benzeri şekillerde amirini alenen eleştirmek veya amire karşı itirazda bulunmak (Ancak astın fikrini savunması veya emrin kanunsuz olduğu hususundaki kanaatini belirtmek için amire yaptığı itiraz bu kapsamda disiplinsizlik teşkil etmez)

2)Kınama Cezasını Gerektiren Haller

Kınama cezası; personele görevinin icrasında veya hal ve hareketlerinde kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.

Kınama cezasını gerektiren durumlar şunlardır;

• Görev sırasında veya dışında, mevzuat veya talimatlarla yasaklanan davranışlarda bulunmak,
• Mevzuatta belirlenmiş usul ve kurallara riayet etmeden sözlü, yazılı veya elektronik olarak müracaat veya şikayette bulunmak.
• Nöbeti teslimden sonra görev yerine özürsüz olarak geç dönmek.
• Bildirimleri süresi içerisinde yerine ulaştırmamak.
• Mevzuat veya talimatlarla taşınmasına veya bulundurulmasına izin verilmiş olanlar dışında, mesleğin ciddiyeti ile bağdaşmayacak biçimde yüzük, bilezik, kolye, madalyon, rozet ve benzeri şeyleri takmak.
• Görev sırasında veya dışında kendisi ile aynı rütbede çalışanlara veya mesai arkadaşlarına karşı saygısız davranmak.
• Mevzuat ve talimatlarla kendisine tevdi edilmiş görevlerin gerektirdiği sorumluluğu üstlenmekten imtina ettiğini gösterecek tavır ve davranışlarda bulunmak.
• Amirleri, üstleri, aynı rütbedeki veya çalışma arkadaşları hakkında ve onların bulunmadığı ortamlarda, onların işlem, eylem ve kişilikleri hakkında kötüleyici veya konuştuğu kişilerde kötü intiba bırakacak tarzda olumsuz sözler söylemek.
• Zati demirbaş tabanca veya geçici olarak verilen demirbaş tabancanın üzerinde orijinalliğini bozacak boya, kaplama, gravür veya ciddiyetle bağdaşmayacak şekil, desen, resim ve karakter gibi değişiklikler yapmak.
• Mevzuata veya mesleki teamüllere aykırı hitaplarda bulunmak.
• Herhangi bir biçimde görevin takdir ve yerine getirilmesinde müsamaha ve savsaklama göstermek.

3)Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Haller

Aylıktan kesme cezası; disiplin cezası verilen personelin, fiilin ağırlık derecesine göre zam ve tazminatlar hariç brüt aylığından 15 günlüğe kadar kesinti yapılmasıdır. Ceza, aylığı tahakkuk ettiren birimce personelin aylığından kesilmek suretiyle yerine getirilir.

Aylıktan kesme cezasına sebep olan disiplinsizlik halleri fiilin ağırlığına göre çeşitlilik göstermektedir.

3 günlüğe kadar aylıktan kesme cezasını gerektiren fiiller şunlardır;

• Mevzuat veya talimata aykırı olarak eksik kuşam ve teçhizatla göreve çıkmak.
• Amir ve üstlerinin, görev ve mesleki konulara veya tutum ve davranışlarına ilişkin uyarılarına uymamak ya da bu uyarılara kayıtsız kalmak, amir ve üstleri tarafından sorulan soruları gereken süre içinde yanıtlamamak.
• Özlük hakları ile ilgili veya başka bir kişisel menfaat temini için başkalarını aracı koyup öncelik ve ayrıcalık talep etmek.
• İzinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın yirmidört saate kadar göreve gelmemek.
• Görev dışında amir veya üstlerine saygısız davranmak.
• Nöbet görevine gelmemek veya nöbet ya da nokta görevinde mevzuatla ve/veya talimatlarla belirlenen kurallara aykırı hareket etmek.
• Görevli bulunduğu sırada görev gereği olmaksızın veya amirin izni olmadan resmi kıyafet ile kahvehane, kıraathane, lokal, kulüp ve benzeri yerlerde oturmak.
• Amirinden izin almaksızın görevli bulunduğu il sınırları dışına çıkmak.
• Emrinde çalışanları veya Devletin araç ve gereçlerini idarece kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın özel işlerinde kullanmak.
• Kendisine verilmiş olan personel kimlik kartını kabul edilebilir bir neden olmaksızın kaybetmek.
• Bazı isteklerini yerine getirmek, kişisel bir menfaat sağlamak, görev veya sorumluluktan kaçmak gibi amaçlarla hastalığını abartmak veya olmadığı halde bir rahatsızlığı varmış gibi göstererek günlük mesainin bir kısmına katılmamayı alışkanlık haline getirmek.
• Herhangi bir yolu, yeri veya kişiyi arayıp soranlara cevap vermemek, baştan savmak.
• Görevde kayıtsızlık göstermek, görevi savsaklamak veya geçerli bir özrü olmaksızın belirtilen sürede bitirmemek.
• Haklı bir neden olmadan kişileri bekletmek.
• Selamlama ile ilgili olarak belirlenmiş kurallara riayet etmemek.
• Resmi protokol kurallarına aykırı tavır ve davranışlarda bulunmak.
• Görevdeyken, yetkili makamlar tarafından izin verilen durumlar haricinde görev veya hizmetle ilgisi olmayan işlerle uğraşmak.
• Kılık ve kıyafet ile ilgili olarak mevzuatta belirlenmiş kurallara uymamak.

4 ila 10 günlüğe kadar aylıktan kesme cezasını gerektiren fiiller şunlardır;

• Kendisi ile aynı rütbede çalışanlara, astlarına veya mesai arkadaşlarına karşı onur kırıcı söz söylemek, davranışta bulunmak veya söz, yazı ya da eylemle hakaret etmek.
• Resmi belge veya göreve ilişkin evrakı kaybetmek.
• Önlem almamak veya tedbirli davranmamak yüzünden Devlet malı eşyanın hasar görmesine veya kaybolmasına neden olmak
• İzinli olduğu zamanlarda resmi kıyafetle, izinli olmadığı zamanlarda görevli olmaksızın resmi veya sivil kıyafetle, personelin girmesine veya oturup eğlenmesine izin verilen yerler dışındaki kahvehane, lokal, kulüp veya benzeri yerlerde oyun oynamak.
• İzinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın yirmidört saatten fazla ve iki güne kadar (ikinci gün dahil) göreve gelmemek.
• Mühür veya beratını kabul edilebilir bir neden olmaksızın kaybetmek.
• Yükümlü bulunduğu devir ve teslim işlemlerini tamamlamadan ya da devir ve teslim işleri tamamlanamadığı takdirde ilgili mevzuatında belirtilen süre dolmadan görev yerinden ayrılmak.
• Görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçleri görevin sona ermesine ya da kurumca istenmesine rağmen geri vermemek.
• İzin verilen haller dışında üniforma giymemek.

11 ila 15 günlüğe kadar aylıktan kesme cezasını gerektiren fiiller şunlardır;

• İzinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın iki günden fazla ve üç güne kadar (üçüncü gün dahil) görevine gelmemek.
• İzinli bulunduğu sürede, hizmet ve görevin gerektirdiği durumlarda, görevine derhal dönmesi kendisine sözlü, yazılı ya da herhangi bir iletişim vasıtasıyla duyurulduğu halde, kabul edilebilir özrü bulunmaksızın görevine makul sürede dönmemek.
• Amir ve üstlerine iletilmesi gereken olay, bilgi ve emirleri zamanında iletmemek.
• Görev sırasında kişilere karşı onur kırıcı söz söylemek veya davranışta bulunmak.
• Denetleme ve soruşturmaları uzatmak, denetleme raporları ve soruşturma raporlarını süresinde ilgili yerlere vermemek veya göndermemek ya da kabul edilebilir bir neden olmadan soruşturmayı eksik bırakmak.

*/ Disiplin amirleri tarafından verilen disiplin cezalarına karşı, cezanın tebliğ edilmesinden itibaren on gün içinde itiraz edilebilir. Kesinleşen disiplin cezalarına karşı idari yargıda iptal davası açılabilir.

**/Yazımız genel bilgilendirme amaçlı olup her somut olay kendi koşullarında değerlendirilmelidir.  İdari ve adli soruşturmalarda hak kaybı yaşanmaması adına konusunda uzman bir avukat tarafından takibi son derece önemlidir.