TAPU MASRAFLARI

Tapu devir masraflarının ne kadar olduğu, aile içi masrafsız olarak devir yapma imkanı bulunup bulunmadığı ve devir bedelinin eksik gösterilmesinin sonuçları gibi sorulara, aşağıda kısa ve net cevaplar vermekteyiz.

I) Tapu Masrafları Ne Kadar Tutar?
Konuyla ilgili düzenlemeler farklı yasalarda mevcuttur. Harçlar, Devlet için önemli bir gelir kalemidir. Bu sebeple , 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 492 sayılı Harçlar Kanunu başta, birçok düzenleme ile gelir kaybını önlenmeye çalışmaktadır.
Tapu işlemlerinin masrafsız biçimde yapılması, mümkün değildir. Bu harçlar ödenmeden işlem yapılmayacaktır.
Bu çerçevede devir masrafları şu şekildedir;
⦁ Satış sözleşmesiyle yapılan tapu deviri için istenilen harç, alıcı ve satıcı taraftan ayrı ayrı olmak üzere yüzde 2’dir.
⦁ Bağış sözleşmelerinde ise bu oran; binde 68.31 olarak düzenlenmiştir.
⦁ Miras yoluyla devirlerde ise tapu harcı alınmamaktadır. Zira bu durumda zaten mirasçılar veraset ve intikal vergisini ödemektedirler ve ayrıca harç ödemelerine gerek yokur. Ancak mirasçıların tapuya başvuruda bulunurken, veraset ve intikal vergisini ödediklerine dair dekontu sunmaları gerekmektedir.
Görüleceği üzere tapuda yapılan devir işlemleri her halükarda harca tabi olacaktır. Yani aile içi bağışlama ile bedelsiz devir imkanı yoktur. Bu sebeple ister bağışlama, ister babadan atadan kalma miras olsun ve farklı adla alınsın, tahakkuk eden harç neyse ödenecektir.

II) Devir Bedelini Eksik Göstermek Çözüm mü?
Hayır. Zira bu bir muvazaadır ve yaptırımı bulunmaktadır. Harçlar Kanununa göre böyle bir durumun tespiti durumunda, oluşan vergi kaybı ve daha fazlası tahsil edilir.
Nasıl mı?
⦁ 492 sayılı Harçlar Kanunu gereği, tapuda yapılan işlemden sonra, emlak vergisi değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç ödendiğinin veya beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıtmadığının tespit edilmesi halinde, aradaki farka isabet eden harç resen tarh edilir.
⦁ Bu suretle tarh edilecek tapu ve kadastro harcı için, 213 sayılı Vergi Usul Kanununda yer alan vergi ziyaı cezası % 25 arttırımlı uygulanır.
Ancak yukarıda aktarılan durum tabi ki yakalanma hallerine özgüdür. Aslında bu tür hileleri tespiti gayet kolay. Örneğin paranın banka üzerinden gönderilmesi durumunda banka kayıtları, kredi kullanılması durumunda kredi tutarı, taşınmazın sigorta değeri, rayiç bedeller, taşınmaz ilana çıkmış ise buna dair kayıtlar, gibi çeşitli yöntemlerle beelin düşük tutularak harcın eksik yatırıldığı tespit edilebilir.
Bu gibi durumlarda kişilerin pişmanlık göstererek oluşan zararı tazmin etmeleri halinde ise durum farklıdır. 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre, bu gibi durumlarda hatalı beyanda bulunduğunu ikrarla uygulamada pişmanlık dilekçesi olarak bilinen dilekçe ile başvuru halinde, eksik harç bedeline sadece geçmiş gün faizi işletilecek, %25 lik ceza uygulanmayacaktır.
Cezaya ek olarak, devrin düşük gösterilmesi durumuda ileride satım sözleşmesi ile ilgili bir uyuşmazlık çıktığında (zapta ve ayıba karşı sorumluluk), düşük gösterilen bedel devralan için dezavantajdır. Hele ki taşınmaz hisseli ise ve paydaşlardan birisi için ileride önalım hakkı doğarsa, tapudaki bedel üzerinden belirleme yapılacak ve aksini ispat zorlukları ile karşılaşılacaktır.
Bununla birlikte, tapu bedelinin düşük gösterilmesi durumunda tapu harcı cezası ile devralan için gelir vergisi cezası gündeme gelecektir.
Yani devir bedelini düşük göstermek, farklı sorunları beraberinde getirebilmektedir.

*Yazımız genel bilgillendirmeye yöneliktir. Taşınmaz mülkiyetine dair uyuşmazlılar birçok ayrıntıyı içerdiğinden konusunda uzman kişilerden yardım alınması hak kaybı yaşanmaması adına son derece önemlidir.